ΝΕΑ

Συνεχίζεται το ράλι στις τιμές καλαμποκιού με τους κτηνοτρόφους να προσπαθούν να ταϊσουν τα ζώα στους στάβλους και το ΥπΑΑΤ να μην αποφασίζει να τους χορηγήσει κάποια ενίσχυση.

Ο κ. Ιωάννης Γκουρομπίνος, πρόεδρος ομοσπονδίας κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η τιμή του καλαμποκιού και γενικά των ζωοτροφών, όπως όλοι παρατηρούμε, έχει ξεπεράσει κάθε όριο φαντασίας και συνεχίζει την ανοδική της πορεία. Στα 32 λεπτά το κιλό αγοράζουμε οι κτηνοτρόφοι αυτή την εποχή το χύμα καλαμπόκι. Πέρσι αυτή την εποχή το αγοράζαμε στα 22 λεπτά το κιλό. Η πληρωμή πρέπει να γίνει μετρητοίς. Τα καλαμπόκια που χρησιμοποιούμε σε συμπύκνωμα ζωοτροφών τα αγοράζουμε σε ακόμη υψηλότερες τιμές.

Μιλάμε ότι αυτές οι τιμές στα καλαμπόκια είναι πολύ υψηλές και δεν έχουν συμπεριλάβει τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα και την άρδευση. Δεν γνωρίζουμε πόσο ψηλά θα πάει η τιμή στο μέλλον.

Ένα ακόμη πρόβλημα στην περιοχή είναι οι αγριόχοιροι. Δημιουργούν μεγάλες ζημιές και είναι κάνουν πολλούς γεωργούς να μην θέλουν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια καλαμποκιού αλλά και των άλλων ζωοτροφών. Ζητήσαμε από το ΥπΑΑΤ να δώσει κίνητρα στους γεωργούς για να καλλιεργήσουν ζωοτροφές αλλά δεν το έκαναν. Επίσης οι αγριόχοιροι μεταφέρουν ασθένειες στα ζώα (φυματίωση στις αγελάδες ελευθέρας βοσκής).

Χαιρετίζουμε την απόφαση του υφυπουργού περιβάλλοντος και ενέργειας, Γ. Αμυρά, με την οποία (σύμφωνα και με το ΦΕΚ 156/τεύχος Β/21-1-2022) παρατείνεται η χρονική περίοδος θήρας του αγριόχοιρου μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2022.

Περιμένουμε από τηννηγεσία του ΥπΑΑΤ να μας χορηγήσει την ενίσχυση για την αγορά ζωοτροφών που μας έχει υποσχεθεί εδώ και τόσο καιρό. Πλήρωνα για ζωοτροφές 6.000 ευρώ και τώρα για τις ίδιες ποσότητες δίνω 9.500 ευρ’ω. Δεν βγαίνουν οι εκτροφές με αυτές τις τιμές όσο και να ανέβει η τιμή του γάλακτος».
  
Ο κ. Στέργιος Κύρτσιος, πρόεδρος στην Πανελλήνια Ένωση Κτηνοτρόφων (ΠΕΚ), ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «από 33 μέχρι 35 λεπτά το κιλό αγοράζουν το καλαμπόκι αυτή την εποχή οι κτηνοτρόφοι. Μιλάμε για το χύμα το απλό καλαμπόκι που πέρσι το αγόραζαν στα 22 λεπτά. 

Δεν θα υπάρχουν καλές αποδόσεις γάλακτος και οι βιομηχανίες θα έχουν πρόβλημα σε λίγο καιρό. Πρέπει το ΥπΑΑΤ άμεσα να δώσει ενισχύσεις για την αγορά ζωοτροφών. Επίσης δεν υπάρχουν φέτος εισαγόμενα καλαμπόκια από Βουλγαρία και Ρουμανία όπως είχαμε τα προηγούμενα χρόνια».

Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκος Δημόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Κτηνοτρόφων Καβάλας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «το ΥπΑΑΤ θα πρέπει να καταλάβει ότι υπάρχει πρόβλημα στην αγορά. Φέτος δεν υπάρχει βουλγάρικο καλαμπόκι σητν περιοχή γιατί προτίμησαν να το πουλήσουν σε αυξημένες τιμές στους Κινέζους που κάνουν μεγάλες εισαγωγές. Η τιμή αυτή την περίοδο κυμαίνεται από 28 έως 36 λεπτά το κιλό. Το χύμα είναι φτηνότερο το συσκευασμένο πιο ακριβό. Αυξημενες είναι και οι τιμές στα τριφύλλια που κυμαίνονται από 30 έως 40 λεπτά το κιλό (9 έως 10 λεπτά η μπάλα)».

Δέλεαρ οι περσινές καλές τιμές για τους παραγωγούς. Ζητούμενο οι καλύτερες αποδόσεις φέτος.

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα για παραγωγούς και γεωπόνους εξελίσσεται η εφετινή παραγωγή κριθαριού, βυνοποιήσιμου και ζωοτροφικού, με τις τιμές να παραμένουν σε υψηλά για τους παραγωγούς επίπεδα, γεγονός που γεννά προσδοκίες για καλές προσόδους και στο αλώνι.

Ο κ. Θανάσης Κούντριας από την Αγρομηχανική Βόλου λέει στον ΑγροΤύπο ότι τα στρέμματα που καλλιεργούνται φέτος με κριθάρι στη Μαγνησία (περιοχή κυρίως Αλμυρού) είναι σταθερά σε σχέση με τα περσινά και πως όλα βαίνουν καλώς σε σχέση με την καλλιέργεια. Ζημιές ή προβλήματα δεν παρατηρούνται και μόλις ανέβει λίγο η θερμοκρασία το επόμενο διάστημα, οι αγρότες, θα πρέπει να αρχίσουν να κάνουν επιφανειακή λίπανση, ώστε να υπάρχει επαρκές Άζωτο για μεγάλο διάστημα (1-1,5 μήνα). Πέρσι, μας υπενθυμίζει ο κ. Κούντριας, ήταν μια καταστροφική, λόγω των όψιμων παγετών, χρονιά, όσον αφορά στις στρεμματικές αποδόσεις. Οι ζημιές πέρσι είχαν προκληθεί από τον παγετό της 10ης Φεβρουαρίου. Πολύς κόσμος μάλιστα είχε κάνει ήδη λιπάνσεις. Σημειωτέον ότι οι τιμές του ζωοτροφικού στην περιοχή άρχισαν με 22-23 λεπτά το κιλά, για να ανέλθουν πιο μετά και στα 25-26 λεπτά ανά κιλό. 

Προβληματική και η νέα σεζόν για το σιτάρι σε Καναδά, Αυστραλία και Ρωσία

Ο Βασίλης Κωτούλας, γεωπόνος της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας εκτιμά μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι οι εκτάσεις με βυνοποιήσιμο κριθάρι που καλλιεργούνται φέτος στην χώρα είναι σταθερές σε σχέση με πέρσι, πιθανώς και ελαφρώς αυξημένες κατά 10% περίπου κι ότι οι καλλιέργειες εξελίσσονται ομαλά και δίχως προβλήματα. Κάποια κιτρινίσματα που ίσως παρατηρούνται σε ορισμένα κτήματα, λέει ο ίδιος, είναι στο εύρος του φυσιολογικού και σχετίζονται πιθανώς με τα κρύα και τυχόν αυξημένες υγρασίες. Επί τούτου, εκτιμά ο κ. Κωτούλας, ότι από την επόμενη εβδομάδα που θα ξεκινήσουν επιφανειακές λιπάνσεις οι παραγωγοί, η κατάσταση και η εικόνα των καλλιεργειών θα βελτιωθεί ακόμα περισσότερο.

Να σημειωθεί ότι φέτος όσον αφορά στο βυνοποιήσιμο κριθάρι, οι περισσότερες εκτάσεις εντοπίζονται στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, με την Θεσσαλία να ακολουθεί και την Στερεά (Φθιώτιδα, Βοιωτία), να συμπληρώνει το χάρτη της καλλιέργειας.

Αυξημένες είναι οι εκτάσεις που καλλιεργούνται φέτος με κριθάρια και νομό Κιλκίς, τονίζει μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Μερτζεμέκης, γεωπόνος και έμπορος σιτηρών, κάτι που αποδίδει στις καλές γενικά αποδόσεις των τελευταίων ετών και κυρίως στην περσινή καλή τιμή παραγωγού. Σύμφωνα με τον ίδιο, το κριθάρι σήμερα παραμένει σε υψηλά επίπεδα, της τάξης των 29-30 λεπτών το κιλό. Όσον αφορά για τις φετινές καλλιέργειες, πιθανολογεί ότι ίσως επηρεαστούν από τον παγετό.

Μπίκας Αλέξανδρος

H Mondelēz International ανακοίνωσε στο Φόρουμ για το Μέλλον της Γεωργίας στις Βρυξέλλες μια καινοτόμο και φιλόδοξη προσέγγιση για τη μέτρηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του σιταριού που αγοράζει για τα προϊόντα αρτοποιίας που παράγει στην Ευρώπη μέσω του μοναδικού Προγράμματος Harmony. 

Η νέα προσέγγιση θα επιτρέψει στη Mondelēz International να επιτύχει ακόμη μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο σε ευρεία κλίμακα σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού της, στηρίζοντας ταυτόχρονα τις τοπικές αγροτικές κοινωνίες και την υψηλής ποιότητας παροχή πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στα προϊόντα της.

Ξεκινώντας το 2016, η Mondelēz International καθιέρωσε μια μοναδική και καινοτόμο μεθοδολογία σε συνεργασία με την Agrosolutions, η οποία παρέχει μια πλήρη ανάλυση των περιβαλλοντικών και οικονομικών επιπτώσεων του Προγράμματος Harmony, επιτρέποντας τη σύγκριση με τους δείκτες αναφοράς. Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, η Mondelēz International θα έχει συγκεντρώσει στοιχεία τριών ετών από την έναρξη ανάλυσης του προγράμματος. Η αρχική ανάλυση των στοιχείων δείχνει ότι η εφαρμογή των πρακτικών του Προγράμματος Harmony από τους αγρότες έχει θετικές επιπτώσεις σε γεωπονικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.


 

 «Ο σκοπός μας ως εταιρεία είναι να δώσουμε στους ανθρώπους τη δυνατότητα να απολαμβάνουν το σνακ τους με σωστό τρόπο, το οποίο σημαίνει ότι η προμήθεια πρώτων υλών, η παραγωγή και η διανομή των προϊόντων πραγματοποιείται με βιώσιμο τρόπο», δήλωσε η Charlotte Verhaeghe, Γενική Διευθύντρια του Προγράμματος Harmony. «Ως ο μεγαλύτερος παραγωγός μπισκότων στον κόσμο, έχουμε αποστολή να εξασφαλίσουμε ότι το σιτάρι καλλιεργείται με βιώσιμο τρόπο. Αυτή η καινοτόμος προσέγγιση αντικατοπτρίζει τη δέσμευσή μας να οικοδομήσουμε μια ευημερούσα αλυσίδα εφοδιασμού συστατικών και να συνεργαστούμε με τους ευρωπαίους αγρότες για να παράγουμε σιτάρι πιο βιώσιμο τρόπο».

Διανύοντας το 10ο έτος λειτουργίας του, το πρόγραμμα Harmony καλύπτει σήμερα το 75% των μπισκότων του Ομίλου στη Δυτική Ευρώπη και το 98% των μπισκότων LU που πωλούνται στη Γαλλία. Η Mondelēz International στοχεύει να καλύψει μέχρι το 2022 το 100% των αναγκών για σιτάρι, σύμφωνα με το Πρόγραμμα, για όλα τα μπισκότα της εταιρείας στην Ευρώπη.

Σε συνεργασία με τη SMAG, που αποτελεί προμηθευτής λύσεων λογισμικού για τον αγροτικό και τον αγροτοβιομηχανικό τομέα, και την Agrosolutions, η Mondelēz International ανέπτυξε μια προσέγγιση αυτοματοποιημένης αναφοράς για τον υπολογισμό και την παρακολούθηση βασικών δεικτών απόδοσης στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο πλαίσιο του συστήματος Harmony. Τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν για την ενημέρωση των αγροτών και τη συνεχή τους βελτίωση. Παράλληλα, το Πρόγραμμα  Harmony συνεχίζει τη στήριξη της στροφής προς το αειφόρο σιτάρι στο πλαίσιο της ευρύτερης ανάγκης για μια ολοκληρωμένη πολιτική βιώσιμης διατροφής στην Ευρώπη, σε συνεργασία με τους εταίρους του προγράμματος, όπως η Διεθνής Προστασία (Conservation International) και η Ευρωπαϊκή Ένωση Γαιοκτημόνων.

Υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα για τους παραγωγούς, οι ζημιές από τις τελευταίες κακοκαιρίες.

Προβλήματα από τον παγετό της κακοκαιρίας Μήδεια στα σιτάρια του Έβρου

Ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ορεστιάδας κ. Λάμπης Κουμπρίδης δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι στην περιοχή με την κακοκαιρία Μήδεια πριν ένα μήνα περίπου, τα μισά από τα σιτάρια είχαν καλυφθεί με χιόνια και δεν είχαν πρόβλημα, όμως τα υπόλοιπα, αντιμετωπίζουν πρόβλημα από τον παγετό ενώ η θερμοκρασία είχε πέσει τότε έως τους μείον 16 βαθμούς Κελσίου. Προβλέπεται μάλιστα να γίνει αναγγελία ζημιάς από παγετό και στα τέλη Μαρτίου, αρχές Απριλίου, τα συνεργεία του ΕΛΓΑ, θα βγουν για εκτιμήσεις. Ο κ. Κουμπρίδης μας είπε επίσης ότι έχουν μπει φέτος πολλά στρέμματα με σιτάρια, κυρίως στην περιοχή του βόρειου Έβρου.

Καλή η εικόνα στο νομό Σερρών

Ο Στέργιος Γκιργκίρης, γεωπόνος με κατάστημα εφοδίων από τη Νέα Ζίχνη Σερρών, που κάνει και εμπορία προϊόντων, τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ότι τα σιτάρια στην περιοχή είναι τώρα στην φάση της αρχής του καλαμώματος, είναι καταπράσινα, έχει πέσει η επιφανεική λίπανση στα περισσότερα και τώρα ψεκάζονται για ζιζάνια. Σύμφωνα με τον κ. Γκιργκίρη παρατηρούνται λίγα προβλήματα με μυκητολογικές προσβολές λόγω των υγρασιών, αλλά η γενική εικόνα καλλιεργητικά, είναι ότι πάμε πάρα πολύ καλά. Βέβαια, όπως πρόσθεσε ο κ. Γκιργκίρης, η παγωνιά πριν ένα μήνα περίπου τα πείραξε λίγο, αλλά με τα λιπάσματα που έπεσαν, συνήλθαν οι καλλιέργειες. Το αλώνισμα στις Σέρρες αναμένεται όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος να ξεκινήσει μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου και να διαρκέσει για ένα μήνα περίπου.

Προβλήματα από την παγωνιά και τις χιονοπτώσεις στα Γρεβενά

Στην περιοχή των Γρεβενών καλλιεργούνται ως επί το πλείστον μαλακά σιτάρια. Όπως μας λέει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Γρεβενών κ. Χρυσόστομος Παυλίδης, τα σιτάρια είναι τώρα γύρω στους 7 με 10 πόντους ύψος. Με την πρώτη κακοκαιρία πριν ένα μήνα, σκεπάστηκαν από χιόνι, με αποτέλεσμα να μην έχουν ζημιά, όμως αυτή την εβδομάδα, οι θερμοκρασίες έπεσαν 2,3 βαθμούς Κελσίου υπό το μηδέν, έριξε και χιόνι, οπότε εκτιμώ ότι σίγουρα θα επηρεαστούν και θα έχουμε ζημιά. Σύμφωνα με τον κ. Παυλίδη, οι παραγωγοί έριξαν τις προηγούμενες ημέρες τα ανοιξιάτικα λιπάσματα, ενώ όσον αφορά στις εκτάσεις, αν και δεν έχει ανοίξει το ΟΣΔΕ για να υπάρχει εικόνα από τις δηλώσεις, η πρώτη εντύπωση δείχνει ότι θα είναι σταθερές σε σχέση με πέρσι.

Σε γενικές γραμμές καλή η κατάσταση στην Θεσσαλία

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Περιφέρειας Θεσσαλίας ανακοίνωσε την Τετάρτη 23 Μαρτίου 2021 ότι φυτοϋγειονομικοί ελεγκτές της Υπηρεσίας, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και τον Επίκουρο Καθηγητή κ. Ιωάννη Βαγγέλα, πραγματοποιούν επιτόπιους ελέγχους και δειγματοληψίες σε καλλιέργειες σκληρού σίτου, καθώς και εργαστηριακή εξέταση δειγμάτων ασθενών φυτών. Οι μέχρι στιγμής παρατηρήσεις δείχνουν ότι η υγιεινή κατάσταση των σιτοκαλλιεργειών στις οποίες εφαρμόστηκαν ψεκασμοί με μυκητοκτόνα, χαρακτηρίζεται σε γενικές γραμμές καλή. Τοπικά και κυρίως στις καλλιέργειες που δεν έχουν ψεκαστεί με μυκητοκτόνα, έχουν παρατηρηθεί προσβολές κυρίως από τις μυκητολογικές ασθένειες Σεπτορίωση και Πυρηνοφόρα, προσβολές οι οποίες κατά τόπους είναι έντονες. Επειδή ο συνδυασμός των σημαντικών βροχοπτώσεων των προηγούμενων ημερών και η επικείμενη άνοδος της θερμοκρασίας ευνοούν την ανάπτυξη και εξέλιξη των παραπάνω ασθενειών, ενημερώνουμε τους σιτοπαραγωγούς, τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση, ότι θα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση, ελέγχοντας τις καλλιέργειές τους επισταμένως για προσβολές, ώστε έγκαιρα – εφόσον χρειαστεί - να επέμβουν με μυκητοκτόνα. Η χημική καταπολέμηση εφόσον κριθεί ότι είναι αναγκαία, πρέπει να πραγματοποιηθεί με εγκεκριμένο μυκητοκτόνο τηρώντας το προβλεπόμενο όριο ημερών ψεκασμού πριν τη συγκομιδή, για την αποφυγή εύρεσης υπολειμμάτων στα παραγόμενα προϊόντα. Η απόφαση για ψεκασμό θα πρέπει να λαμβάνεται σε συνεργασία με τους τοπικούς γεωπόνους, καταλήγει η ανακοίνωση.

Μπίκας Αλέξανδρος

Πως συνδράμει η BASF στην ψηφιακή εξέλιξη της γεωργίας;

Στη νέα δομή της, η BASF έχει δημιουργήσει το τμήμα Digital Excellence με σκοπό να διαμορφώσει και να εφαρμόσει την Ψηφιακή Στρατηγική της παγκοσμίως, για τη διευκόλυνση των παραγωγών. Κύριος στόχος μας είναι η περαιτέρω βελτίωση της παραγωγικότητας στη γεωργία με την χρήση τεχνολογιών αιχμής και η βελτιστοποίηση των γεωργικών πρακτικών.

Τι είδους τεχνολογίες αναπτύσσει η BASF και θέτει στην υπηρεσία των παραγωγών;

Το ψηφιακό χαρτοφυλάκιο της BASF, xarvio™ Digital Farming Solutions, περιλαμβάνει ψηφιακά εργαλεία σχεδιασμένα να παρέχουν γεωπονικές προβλέψεις για την έγκαιρη λήψη ορθών αποφάσεων. Τα εργαλεία αυτά απλοποιούν τις καθημερινές εργασίες των παραγωγών και συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση της απόδοσης, στην εξοικονόμηση πόρων και στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου οικονομικών ζημιών.

Το ψηφιακό προϊόν της BASF xarvio™ FIELD MANAGER υποστηρίζει τους παραγωγούς στη διαχείριση της παραλλακτικότητας του αγρού, διαθέτει χάρτες εφαρμογών με αυτόματα ενσωματωμένες ζώνες ασφαλείας και αξιοποιεί την ασύρματη σύνδεση των γεωργικών μηχανημάτων. Επίσης, παρέχει πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για συγκεκριμένες ζώνες του αγρού, σχετικά με τα στάδια ανάπτυξης της καλλιέργειας και αποστέλλει ειδοποιήσεις σε κινητές συσκευές σε επικείμενη προσβολή από εχθρούς και ασθένειες χρησιμοποιώντας τα πλέον αξιόπιστα μοντέλα πρόγνωσης και εκτίμησης κινδύνου.

Ποια ψηφιακά εργαλεία φέρνει η BASF στην Ελληνική αγορά;

Η αρχή έγινε το 2020 με το xarvio™ SCOUTING, μία εφαρμογή για έξυπνες κινητές συσκευές, την οποία μπορούν να χρησιμοποιούν οι παραγωγοί ή οποιοσδήποτε εμπλεκόμενος με τη γεωργία. Το xarvio™ SCOUTING είναι “ένας βοηθός στην τσέπη σας”, ο οποίος αναγνωρίζει και εντοπίζει προβλήματα και παράγοντες που επιβαρύνουν τις καλλιέργειες απλά με τη λήψη φωτογραφιών με ένα κινητό τηλέφωνο (smartphone). Επιπλέον, δημιουργεί επικαιροποιημένους γεωγραφικούς χάρτες εμφάνισης εχθρών και ασθενειών και τους διαμοιράζει στην κοινότητα των χρηστών της εφαρμογής μέσα από τη λειτουργία του ραντάρ και των προειδοποιήσεων που διαθέτει.

Η BASF Ελλάς επίσης διενεργεί πιλοτικά προγράμματα εφαρμογής ψηφιακών μέσων σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ώστε να αξιολογεί και να αναδεικνύει τον καλύτερο συνδυασμό τεχνολογικών εργαλείων και βιώσιμων γεωργικών πρακτικών που θα έχουν το βέλτιστο αποτέλεσμα στην παραγωγική διαδικασία.

Τι περιλαμβάνει το πιλοτικό σχέδιο δράσης της BASF με ψηφιακές εφαρμογές;

Χαρακτηριστικές είναι οι πρωτοβουλίες μας με τους πρότυπους ελαιώνες και τους νέους πειραματικούς αγρούς BASFields.

Στους πρότυπους ελαιώνες της BASF, με την υποστήριξη εξειδικευμένων συνεργατών, κάνουμε εφαρμογή καινοτόμων ψηφιακών εργαλείων που κρίνονται πλέον απαραίτητα για τη διευκόλυνση του παραγωγού. Συγκεκριμένα, έχουμε εγκαταστήσει μετεωρολογικούς σταθμούς σε ελαιώνες σε Αιτωλοακαρνανία και Μεσσηνία, με στόχο τη διερεύνηση του προγνωστικού μοντέλου για την ασθένεια του γλοιοσπορίου. Οι μετεωρολογικοί σταθμοί έδειξαν ότι, κατά τη διάρκεια του Ιουνίου - Σεπτεμβρίου του 2020 σε μία ιδιαίτερα ξηρή περίοδο, επικράτησαν συνθήκες υγρασίας κορεσμού φυλλώματος, και τη νύχτα αλλά και τις πρώτες ώρες ανατολής του ήλιου. Αυτό αποδεικνύει ότι ακόμη και σε φαινομενικά ξηρά καλοκαίρια το παθογόνο μπορεί να επιβιώσει μέχρι τη συγκομιδή του καρπού και να έχει σοβαρά αποτελέσματα.

Με τους πειραματικούς αγρούς BASFields, στις καλλιέργειες της μηλιάς και της ροδακινιάς, στοχεύουμε στην ανάδειξη νέων τεχνικών τοποθέτησης προϊόντων φυτοπροστασίας καθώς και νέων λύσεων. Με τη χρήση ψηφιακών μέσων παρακολούθησης της καλλιέργειας και συστημάτων υποστήριξης στη λήψη αποφάσεων, επιδιώκουμε να αναδείξουμε τη σημασία της έγκαιρης και ορθολογικής χρήσης της φυτοπροστασίας.

Πώς βλέπετε το μέλλον της Ελληνικής Γεωργίας;

Τα ψηφιακά εργαλεία αποτελούν ένα σημαντικό πυλώνα για να επιτευχθεί αύξηση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας και μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Τα πρώτα βήματα στην ψηφιακή εποχή έχουν καταστήσει σαφές ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις οδηγούν το δρόμο και η BASF Ελλάς επιχειρεί με όλες της τις δυνάμεις να συνεισφέρει προς αυτή την κατεύθυνση.

Το μέλλον της γεωργίας ξεκινάει εδώ και είναι ψηφιακό!

Μελέτες δείχνουν ότι ελέγχοντας τους κιρκαδικούς ρυθμούς των φυτών, είναι δυνατή η αύξηση της παραγωγικότητας και της ανθεκτικότητας σε ξηρικές συνθήκες των καλλιεργούμενων ειδών.

Τα φυτά «διαβάζουν» και ανταποκρίνονται σε ερεθίσματα του περιβάλλοντος όπως η φωτοπερίοδος, η διάρκεια δηλαδή της ημέρας και της νύκτας, τροποποιώντας και προσαρμόζοντας τις φυσιολογικές τους διεργασίες.

Η φωτοπερίοδος, τροποποιείται καθώς οι εποχές αλλάζουν (την άνοιξη αυξάνονται οι ώρες φωτός) και τις αλλαγές αυτές τις αντιλαμβάνεται το φυτό μέσω του κιρκαδικού ρολογιού που διαθέτει, ενός μηχανισμού που συναντάται σε όλους σχεδόν τους οργανισμούς και αποτελείται από μια σειρά γονιδίων (και φωτοϋποδοχέων). Ο μηχανισμός αυτός δρα κυριολεκτικά σαν «ξυπνητήρι» για τα φυτά, δίνοντας το σήμα να βγουν από τον λήθαργο, να ενεργοποιήσουν ή να αναστείλουν βιολογικές διεργασίες τους.  

Τα γονίδια που βρίσκονται στην αρχή του «μονοπατιού» (genetic pathway), όπως η Γιγαντέα (Gigantea), επηρεάζουν την μεταγραφή και μετάφραση άλλων γονιδίων (δηλαδή αν θα παραχθεί το προϊόν των γονιδίων που ελέγχει ένα σύστημα-χαρακτηριστικό) που ελέγχουν θεμελιώδεις διεργασίες όπως αυτή της σύνθεσης υδατανθράκων (μεταβολισμό, φωτοσύνθεση), την αναπαραγωγή, την αναπνοή (άνοιγμα στομάτων) και την ανάπτυξης (θνητότητας) του φυτού. Παρεμβάσεις σε αυτό το σύστημα μπορούν να προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα όπως η  βελτιστοποίηση της ικανότητας ανταγωνισμού και επιβίωσης των φυτών καθώς και η μεγιστοποίηση της παραγωγής.

Για να απεμπλακούν από εξαρτήσεις που ορίζουν αν ένα φυτικό είδος μπορεί να καλλιεργηθεί σε διαφορετικά μήκη και πλάτη του πλανήτη ή σε διαφορετικές εποχές του έτους, καθώς και για να βελτιώσουν την ανθεκτικότητα στην ξηρασία και να βελτιώσουν την παραγωγικότητα και το προσδόκιμο ζωής, οι γενετιστές-βελτιωτές επενέβησαν και επέλεξαν άτομα του είδους που παρουσίαζαν διαφορετική εξάρτηση στο σύστημα αυτό των γονιδίων.  

Η πατάτα «απελευθερώθηκε» από την φωτοπερίοδο

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της πατάτας. Η πατάτα Solanum tuberosum έχει δύο βασικά υπό είδη, που τα άτομά τους μπορούν να παράγουν κονδύλους μόνο υπό την επικράτηση, μακράς φωτοπεριόδου (συνθήκες όπου η μέρα έχει περισσότερες ώρες από την νύχτα) και  μικρής φωτοπεριόδου. Η πρακτική μετάφραση αυτού είναι ότι τα φυτά δεν θα παράγουν κονδύλους (πατάτες) αν δεν συμπληρωθεί ο ελάχιστος αριθμός επιθυμητών, ανά υποείδος, ωρών φωτός. Κατά την διάρκεια μελέτης των σχέσεων των γονιδίων που ελέγχουν αυτές τις αντιδράσεις, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 3 αλληλόμορφα (εκδοχές γονιδίου) ενός γονιδίου με ρόλο κλειδί, που φαίνεται να επηρεάζει το αν το φυτό της πατάτας θα στρέψει τα αποθέματα υδατανθράκων (και άλλων θρεπτικών) προς τα υπόγεια όργανά του για να δημιουργήσει τους κονδύλους ή όχι. Το γονίδιο αυτό ονομάστηκε StCDF1 και ομόλογά του έχουν μελετηθεί εκτενώς και στον οργανισμό μοντέλο Αραβίδοψη (Arabidipsis thaliana). Επιλέγοντας λοιπόν άτομα του είδους που έφεραν τα αλληλόμορφα, του γονιδίου, που δεν επηρεάζονται από τα κιρκαδικά γονίδια (κατ’ επέκταση από την φωτοπερίοδο), τα πατατόφυτα μπορούν πλέον να παράγουν κονδύλους όπου και αν καλλιεργούνταν.

Παράλληλα, ερευνητές του πανεπιστημίου του Wageningen της Ολλανδίας ανακάλυψαν σύνδεση των κιρκαδικών αυτών γονιδίων και με τον κύκλο ζωής των πατατόφυτων και την ανθεκτικότητά τους σε συνθήκες ξηρασίας. Επόμενος στόχος είναι να μπορέσουν να κατανοήσουν και να ελέγξουν αυτές τις σχέσεις ώστε να επεκτείνουν την διάρκεια που το φυτό διατηρεί το φύλλωμά του ενεργό (φωτοσυνθέτει). Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της περιόδου που το φυτό συνθέτει υδατάνθρακες και κατ’ επέκταση τους εναποθέτει στους κονδύλους μεγιστοποιώντας την τελική παραγωγή. Από την άλλη μεριά, ελέγχοντας το μέγεθος και την πυκνότητα των στομάτων που θα φέρουν τα φυτά στα φύλλα τους, ή/και την ικανότητα αυτά να παραμένουν κλειστά υπό συνθήκες ακραίων θερμοκρασιών και έλλειψης νερού, μπορούν να δημιουργηθούν φυτά για θερμότερα κλίματα, προσαρμοσμένα στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής και των μειωμένων αρδεύσεων.

Χάρη στην ύπαρξη παρόμοιων συστημάτων, γονιδίων και σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών φυτικών ειδών, τα ευρήματα αυτά είναι εφαρμόσιμα και σε άλλα καλλιεργούμενα είδη. Παρόμοιες μελέτες πραγματοποιούνται από πληθώρα ερευνητικών ομάδων ανά τον κόσμο, μιας και η κατανόηση της εξάρτησης διεργασιών, όπως αυτή του μεταβολισμού, με περιβαλλοντικά ερεθίσματα, και ο έλεγχός τους προς όφελος του ανθρώπου ανοίγει νέες ευκαιρίες για μεγιστοποίηση της παραγωγικότητας των φυτών αλλά και της καλλιέργειάς τους σε ποικίλα περιβάλλοντα και περιοχές.